Bir-birində kiçik hissəciklər
şəklində paylanmış iki və ya daha çox maddədən ibarət olan sistemlər
dispers sistemlər adlanır. "Dispers" latın sözü olub "səpələnmə",
"xırdalanma" mənasını daşıyır. Sistemin asılı olmayan tərkib hissəsini
təşkil edən fərdi maddələrə komponent deyilir. Dispers sistemdə kiçik
hissəciklər halında paylanmış komponent dispers faza, içərisində dispers
faza paylanmış komponent isə dispers mühit adlanır.
Dispers mühit qaz, maye və ya
bərk halda ola bilər. Dispers faza da həmçinin üç aqreqat halında
ola bildiyindən dispers sistemlərin 9 mövcud olma forması mümkündür.
Həll olmuş maddənin hissəciklərinin
ölçüsünə görə dispers sistemlər iki yerə bölünür:
İridispers
sistemlər:
Zəifdispers sistemlər:
İki və ya daha artıq hissəcikdən
təşkil olunmuş birfazalı sistem məhlul adlanır. Məhlul homogen
sistemdir. Yəni məhlulun komponentləri qarşılıqlı surətdə
bir-birinin kütləsində molekul, atom və ya ionlar şəklində bərabər
paylanır. Bu zaman aqreqat halını dəyişməyən komponent "həlledici"
adlanır. Məhlulun eyni aqreqat halına malik komponentlərdən əmələ
gəlməsi zamanı isə miqdarca çoxluq təşkil edən komponent "həlledici"
hesab olunur.
