Dispers mühitdə paylanan maddə hissəciklərinin ölçüsü 1-100 nm həddində olan dispers sistemlərə kolloid məhlullar və ya zollar deyilir. Kolloid və ya yapışqanabənzər adı 1862-ci ildə Qrem tərəfindən təklif edilmişdir. Kolloid məhlulların hissəciklərini ultramikroskop altında görmək mümkündür.

    Kolloid məhlullar liofob (hidrofob) və liofil (hidrofil) olmaqla iki qrupa ayrılır. Liofob kolloid məhlullarda dispers mühit ilə dispers faza arasında qarşılıqlı təsir (solvatlaşma) ya heç olmur, ya da çox zəif olur. Göstərilən qarşılıqlı təsir güclü olduqda, kolloid məhlul liofil adlanır.

    Kolloid məhlullar təbiətdə çox geniş yayılmışdır. Canlı orqanizmlərin protoplazması kolloid sistemdir. Onda molekulları suyu möhkəm saxlayan müxtəlif liofil maddələr (zülallar, qlikogen və s.) olur.

    Hər hansı bir səbəbdən kolloidin quruluşu dəyişdikdə, onun tərkibində olan suyun bir hissəsi ayrılaraq çıxır. Bu hadisə siperzis adlanır. Məsələn, qanın laxtalanması.

    Kolloid məhlullar kinetik davamlılığa görə asılqanlardan daha sabit, həqiqi məhlullardan isə davamsızdır. Bu məhlullar, həmçinin, aqreqativ cəhətdəndə az davamlıdır.

    Kolloid məhlulların davamlılığını onlara stabilizatorlar əlavə etməklə artırmaq olar.