Mürəkkəb maddəni təşkil edən atomlardan birini və ya bir neçəsini digər maddə atomlarının əvəz etməsi ilə gedən reaksiyalara əvəzetmə reaksiyaları deyilir.

    A + BC → AB + C

    Bəsit və mürəkkəb maddələr arasında gedən bütün əvəzetmə reaksiyaları oksidləşmə-reduksiya tiplidir.

    2Al + Fe₂O₃ → 2Fe + Al₂O₃

    Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂

    2KBr + Cl₂ → 2KCl + Br₂

    Bu cür reaksiyalarda daha aktiv metal elektronlarını daha az aktiv metal və ya hidrogen atomuna verir.

    Bəzi əvəzetmə reaksiyaları oksidləşmə dərəcələrinin dəyişməməsi ilə gedir:

    Bu cür reaksiyalar, adətən iki mürəkkəb maddə arasında gedir. Belə reaksiyalara misal olaraq silisium-dioksidlə oksigenli turşuların duzlarının reaksiyalarını göstərmək olar:

    CaCO₃ + SiO₂ → CaSiO₃ + CO₂

    Ca₂(PO₄)₂ + SiO₂ →  CaSiO₃  + P₂O₅