Atomun radiusu onun nüvəsindən ən uzaqda yerləşən elektrona qədər olan məsafədir.
    Dövrlərdə soldan sağa getdikcə atomların radiusu kiçilir. Yarımqruplarda yuxarıdan aşağıya doğru getdikcə atomların radiusu böyüyür. Elementin atomunun radiusu onun mənfi yüklü ionunun radiusundan kiçik, müsbət yüklü ionunun radiusundan isə böyükdür.
    Neytral atomdan elektron qoparmaq üçün zəruri olan enerji miqdarına ionlaşma enerjisi (J) deyilir. İonlaşma enerjisi kC/mol ilə ölçülür.
    Çoxelektronlu atomlar üçün ionlaşma enerjiləri J1, J2, J3 müvafiq surətdə birinci, ikinci və üçüncü elektronların qopmasına uyğundur. Bu zaman bütün hallarda J1<J2<J3 olur. İonlaşma enerjisi az olduqca atomun elektron verməsi asanlaşır.  Eyni dövr üzrə və eyni qrup üzrə atom radiusu böyük olduqca  ionlaşma enerjisi kiçik olur.
    Neytral atoma, onu mənfi yüklü iona çevirməklə elektron birləşməsi zamanı ayrılan enerji miqdarı (E) elektron qohumluğu adlanır. Ədədi qiymətcə elektron qohumluğu əks işarə ilə mənfi yüklü ionun ionlaşma enerjisinə bərabərdir.
    Atomun bir və ya bir neçə elektron vermək və ya birləşdirmək meylini kəmiyyətcə xarakterizəsi üçün atomların elektromənfiliyi anlayışı irəli sürülmüşdür. Elektromənfilik anlayışı elmə L.Polinq tərəfindən daxil edilmişdir.
    İonlaşma enerjisi və elektron qohumluğunun ədədi qiymətləri cəminin yarısı ilə səciyyələnən kəmiyyət elektromənfilik adını almışdır.

X=(E+J)/2

    Praktiki olaraq, elektromənfiliyin mütləq qiymətindən deyil, nisbi elektromənfilikdən istifadə edilir. Bunun üçün litiumun nisbi elektromənfiliyi vahid qəbul olunmuşdur. Bütün elementlərin elektromənfiliyinin qiyməti 0-4 arasında dəyişir (təsirsiz qazlar istisnadır). Flüor ən yüksək elektromənfiliyə malik elementdir.
Elektron eletromənfiiyi daha böyük olan element atomuna doğru yerini dəyişir.
 
 
 
[Əvvəlki səhifə]
wp1300827f.png
wp3ec14c60.png
wp5368f8cb.png