Atom spektrinin analizinə, xüsusilə
spektr xətlərinin maqnit sahəsində parçalanmasına (Zeyman effekti) əsasən
alman alimi Hund yarımsəviyyələrin elektronlarla tamamlanmasına dair müəyyən
qayda irəli sürmüşdür ki, bu da hazırda alimin şərəfinə Hund qaydası adlanır.
Hund qaydasına əsasən orbital kvant
ədədinin (l) verilmiş müəyyən qiymətində elektronlar kvant qəfəslərini elə
doldurmağa çalışır ki, nəticədə maksimum sayda qəfəs tutulmuş olsun. Başqa
sözlə, elektronlar yarımsəviyyədə orbitallar üzrə elə paylanır ki, spin
ədədlərinin cəmi mümkün maksimal qiymət ala bilsin.
Məsələn, p-yarımsəviyyədə 4 elektron
iki variantda paylana bilərdi:

qeyri
mümkün hal;

mümkün hal;
Beləliklə, hər bir yarımsəviyyənin
bütün kvant qəfəsləri əvvəlcə paralel spinli tək elektronlarla tamamlanır və
yalnız bundan sonra qəfəsdə həmin elektronların tədricən qapanması başlayır.
Məsələn, azot atomunda elektronların paylanması variantları:
2s

2p

mümkün hal; 2s

2p

qeyri-mümkün hal.
Hund qaydasının başqa bir mühüm cəhəti
ondan ibarətdir ki, baş kvant ədədinin verilmiş müəyyən qiymətində bir
yarımsəviyyə yuxarıda göstərilən qayda üzrə cüt elektronlarla tamamlanmamış
həmin prosesin eyni qayda ilə davamlı növbəti yarımsəviyyəyə keçmir.
Məsələn, karbon atomunda:
2s

2p

mümkün hal; 2s

2p

qeyri-mümkün hal
[Əvvəlki səhifə]